به‌عنوان والدین، ما دائماً در تلاش هستیم تا فرصت‌هایی را برای رشد و توسعه فرزندانمان فراهم کنیم. در میان شلوغی‌های زندگی مدرن، یکی از فعالیت‌هایی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، نقاشی است. کشیدن قلم‌مو یا مداد رنگی روی بوم یا کاغذ، تنها خلق یک هنر زیبا نیست؛ بلکه تجربه‌ای است که می‌تواند بر رشد شناختی، عاطفی و فیزیکی کودک تاثیر بگذارد. در این مطلب قرار است به بررسی تاثیر هنر بر رشد کودکان بپردازیم. در این سفر کوتاه ما را همراهی کنید تا با اهمیت و تاثیر نقاشی بر کودکان بهتر آشنا شویم.
در ضمن اگر فرصت خواندن کامل مقاله را ندارید میتوانید به پادکست این مقاله گوش دهید.
کودکان به‌صورت ذاتی کنجکاو هستند و چون بعد از تولد وارد دنیای جدیدی شده‌اند، به‌طور مرتب محیط پیرامون خود را کنکاش می‌کنند. بعد از یک سالگی، آن‌ها تمایل به کنترل محیط و افراد پیرامونشان دارند و دلشان می‌خواهد بازی‌ها و سرگرمی‌های زیادی داشته باشند. نقاشی، یک فعالیت طبیعی و سالم است که کمک می‌کند کودک، دنیایی را که در مغزش ساخته به نمایش دربیاورد.
از مهم‌ترین تاثیراتی که نقاشی روی جنبه‌های مختلف زندگی کودکان بر جای می‌گذارد می‌توان موارد زیر را نام برد:
نقاشی چیزی فراتر از آوردن رنگ‌ها روی کاغذ بوده و در واقع، یک استاد برای توسعه مهارت‌های حرکتی ظریف است. درست در دست گرفتن و حرکت دادن مداد رنگی نه تنها باعث رشد و قوی‌تر شدن ماهیچه‌های انگشتان شده، بلکه هماهنگی عصب‌های مغز، دست‌ها و چشم‌ها را هم به دنبال دارد. توسعه مهارت‌های حرکتی ظریف در کودکان کمک می‌کند دست خط بهتری داشته باشند و در دستکاری اشیا مختلف مانند باز و بسته کردن بند کفش، بستن دکمه‌ها و… بهتر عمل کنند. علاوه بر این، در رشته‌های ورزشی نیز عملکرد بهتری خواهند داشت.
نقاشی وسیله‌ای است که از طریق آن می‌توان خلاقیت و تخیل بی‌حدوحصر را کشف کرد. از طریق نقاشی کردن، کودکان می‌توانند ایده‌ها را کشف کرده، احساساتشان را بیان کنند و تجربیاتشان را به اشتراک بگذارند. ترکیب رنگ‌های اصلی با هم و اندازه‌های مختلف مداد رنگی و قلم‌مو، دنیایی از فرصت‌ها را پیش روی این هنرمندان کوچک قرار می‌دهد تا افکارشان را زنده کنند.
یکی از لذت‌های نقاشی، طبیعت بی‌پایان آن است که به توسعه خلاقیت کمک می‌کند. در این راه، هیچ پاسخ درست یا غلط و هیچ محدودیتی برای آنچه خلق می‌کنند وجود ندارد. این آزادی، کودکان را تشویق می‌کند با تفکر خلاقانه، کشف تکنیک‌های مختلف و خلق آثار هنری منحصر‌به‌فرد، خلاقیتشان را ارتقا دهند.
عمل ترکیب کردن رنگ‌ها در حین نقاشی، یک فرصت منحصر‌به‌فرد برای رشد شناختی است. کودکان در مورد رنگ‌های اصلی یاد می‌گیرند و شاهد جادوی ترکیب رنگ‌ها خواهند بود. این تجربه عملی به آن‌ها در مورد علت و معلولی می‌آموزد، آن‌ها را با تئوری رنگ‌های پایه آشنا می‌کند و رشد شناختی آن‌ها را افزایش می‌دهد.
استفاده از قلم‌موهای با سایزهای مختلف در فعالیت‌های نقاشی، رشد ذهنی را تقویت می‌کند. کودکان بر اساس بینش خلاقانه خود، قلم‌موها را انتخاب می‌کنند و مهارت‌های تصمیم‌گیری خود را افزایش می‌دهند.
اگرچه نقاشی ممکن است یک فعالیت انفرادی به نظر برسد، اما فرصت‌هایی برای تعامل و همکاری اجتماعی نیز ارائه می‌دهد. فعالیت‌های هنری تجربیات مشترکی ایجاد می‌کنند که پیوند بین کودکان را تقویت می‌کند. پروژه‌های نقاشی مشترک که در آن هنرمندان کوچک با هم همکاری می‌کنند، منجر به کار گروهی و تبادل ایده می‌شود.
از طریق نقاشی مشارکتی، کودکان یاد می‌گیرند به دیدگاه‌های دیگران احترام بگذارند و یکدیگر را درک کنند. این امر همدلی را تقویت می‌کند و افق‌های اجتماعی آن‌ها را گسترش می‌دهد. کودکان با درگیر شدن در تلاش‌های خلاقانه مشترک، ارتباطات معناداری ایجاد می‌کنند و مهارت‌های اجتماعی ضروری را توسعه می‌دهند.
یکی از مهم‌ترین اهمیت‌های نقاشی برای کودکان، توسعه مهارت‌های زبانی و ارتباطی آن‌هاست. کودکان یاد می‌گیرند نقاشی‌هایشان را توصیف و روایت کنند و واژگان زبانی خود را توسعه دهند. صحبت کردن در مورد نقاشی، باعث یادگیری مهارت‌های زبانی شده و ارتباط بیانی را تقویت می‌کند.
نقاشی بستری برای گفت‌وگوهای معنادار و داستان‌سرایی فراهم می‌کند. همان‌طور که کودکان درباره آثار هنری خود با همسالان و بزرگسالان بحث می‌کنند، مهارت‌های کلامی خود را اصلاح می‌کنند و فن بیان را می‌آموزند. این تعاملات نه تنها باعث رشد زبان می‌شود، بلکه همدلی و توانایی انتقال افکار را به‌طور مؤثر تقویت می‌کند.
نقاشی باعث افزایش هوش تصویری فضایی در کودکان می‌شود. هوش تصویری فضایی به حافظه تصویری و تجسم فضایی مربوط می‌شود. کودکان دارای این هوش می‌توانند اشکال و تصاویر سه بعدی را در ذهنشان تجسم کنند. آن‌ها بسیار ریزبین هستند، مهارت‌های دیداری‌شان فوق‌العاده است و می‌توانند اجسام را در فضا تشخیص دهند.
نقاشی کشیدن می‌تواند کمک کند کودک با دنیای بیرون بهتر ارتباط برقرار کند. حین انجام این کار، دست، چشم و مغز هر سه در حال فعالیت هستند. کودک از طریق نقاشی کشیدن می‌تواند دلهره‌های درونی‌اش را آشکار کرده و اثر مخرب آن‌ها را کاهش دهد. به همین جهت برای برطرف کردن مشکلات روحی و روانی دانش‌آموزان، می‌توان از نقاشی استفاده کرد.
دیگر تاثیر هنر بر رشد کودکان مربوط به افزایش قدرت یادگیری آن‌ها می‌شود. هنر به دلیل بار عاطفی و تاثیرات پایدارش، در فرایند یادگیری بسیار مورد توجه بوده و از شاخه‌های مختلف آن برای اهدافی همچون به یاد سپردن و به خاطر آوردن، تقویت مهارت‌های کلامی و… استفاده می‌شود. به همین دلیل محققان و اندیشمندان، هنر را ابزار مهمی برای یادگیری و شکوفایی استعدادهای کودکان می‌شناسند.
رشد کودک و نقاشی رابطه مستقیمی با هم دارند. کودکان از طریق نقاشی کردن می‌توانند مهارت‌های دستی‌شان را تقویت کنند و خلاقیتشان را به اشتراک بگذارند. علاوه بر این، نقاشی کردن برای کودکان راهی برای بیان احساسات است و کمک می‌کند تا با احساسات خود بهتر آشنا شوند. به‌طور کلی می‌توان گفت نقاشی یک فعالیت سرگرم کننده و آموزنده برای کودکان است که می‌تواند باعث رشد و توسعه آن‌ها شود.
تاثیر نقاشی بر کودکان ابتدایی با مزایایی همراه است که شامل موارد زیر می‌شوند:
نقاشی با گواش به کودکان کمک می‌کند با مفاهیم ترکیب رنگ‌ها آشنا شوند و بدانند چه رنگ‌های جدیدی می‌توانند بسازند. این مسئله می‌تواند به فهم سریع‌تر و آسان‌تر کودک در سال‌های بعدی و دوران آموزشی‌اش کمک شایانی کند.
یکی از روش‌های درمانی بسیار نتیجه‌بخش برای کودکان اوتیسم، هنر درمانی است. با این روش، بعد از مدتی گیرنده‌های ارتباطی و حسی کودک بیدار می‌شود و فرد مبتلا، بیشتر به محیط اطرافش توجه می‌کند، احساساتش را بروز می‌دهد، اعتماد به نفس پیدا می‌کند و حتی توانایی‌های حرکتی ریز و درشت او تقویت می‌شوند.
هنر درمانی انواع مختلفی دارد که شامل نقاشی، مجسمه‌سازی، موسیقی و… می‌شوند؛ بنابراین، نقاشی کشیدن نه تنها برای کودکان سالم، بلکه برای کودکان مبتلا به اختلالاتی مانند اوتیسم نیز با تاثیرات بسیار مثبت و شگفت‌انگیزی همراه است.
نقاشی از آن دست فعالیت‌هایی است که از گذشته تا به الان، مورد علاقه کودکان بوده و هست. با هدفمند کردن این هنر می‌توان به کودکان کمک کرد مهارت‌هایشان را تقویت کنند. فرقی نمی‌کند کودکتان چند ساله است، از هر سنی میتوانید نقاشی و رنگ‌آمیزی را با او کار کنید و به او کمک کنید از رشد ذهنی بهره‌مند شود. اگر قصد دارید اطلاعات بیشتری درباره این موضوع به دست بیاورید، به یکی از منابع ما در این سایت مراجعه کنید. در همین راستا، برای خرید لوازم هنری باکیفیت میتوانید به وب‌سایت گود وود نگاهی بیندازید.
نقاشی کشیدن کمک می‌کند کودک بهتر بتواند قلم‌مو یا مداد رنگی را در دست بگیرد؛ به همین دلیل منجر به توسعه مهارت‌های حرکتی در کودکان و رشد بهتر آن‌ها می‌شود.
آموزش هنر بر تفکر انتقادی و مهارت حل مسئله در کودکان تاثیرگذار است. کودک حین خلق یک اثر هنری، از اطلاعات گذشته استفاده کرده و با بررسی گزینه‌های موجود، بهترین‌ها را انتخاب می‌کند. این کار باعث افزایش مهارت‌های ذهنی او شده و به آزمودن و به اجرا در آوردن مهارت‌های جدید و تقویت مهارت تصمیم‌گیری کمک می‌کند.
والدین نباید به کودک امر و نهی کنند که چه کاری را انجام دهد و چه کاری را انجام ندهد؛ زیرا این کار خلاقیت او را از بین خواهد برد. در عوض، می‌توانند او را تشویق کنند تا خودش تصمیم بگیرد و برای خلق اثر از قوه تخیلش استفاده کند. علاوه بر این، با تهیه امکانات مناسب، می‌توانند زمینه را برای پرورش خلاقیت و رشد کودک فراهم کنند.
