وقتی نگارگری را شروع کردم استادم حرفی زد که برایم جالب بود و البته در ابتدا این حرف را جدی نگرفتم. ولی هرچه جلوتر رفتم و تمرینات سختتر شد درستی آن حرف بیشتر برایم ثابت شد. در کنار عواملی مانند استعداد که قطعا تعیینکننده است آنچه بیشتر خود را در موفقیت در هر عرصهای ازجمله هنر نشان میدهد تمرین است. شما بیشتر از آنکه برای موفقیت در هر کاری نیاز به استعداد داشته باشید باید پشتکار داشته و کفشهای آهنین را پای خود کرده باشید. از شکست نترسید و بدانید که برای پیشرفت، شکست اتفاقا عنصری الزامی است.
در کنار پشتکار ولی آنچه این روزها بسیار در مورد آن میشنویم و من هم بهعنوان یک نیمچه هنرمند به آن باور دارم درست کار کردن است. دهها اتودی که هدف اصلی را برآورده نکنند در برابر فقط یک اتود قوی هیچ جایگاهی ندارد. برای رسیدن به این سطح از کارایی، آگاهانه کار کردن میتواند مسیر را برای شما لذتبخشتر کند و هدف را در دسترستر بگذارد. در این مطلب دو فاکتور آگاهانه کار کردن را بررسی خواهیم کرد. یکی از این فاکتورهای آگاهانه کار کردن الگو گرفتن از کسانی است که مسیر را پیش از شما رفتهاند. به همین دلیل در این مقاله تلاش کردیم تا در دنیای نقاشان معروف زن ایرانی و بهترین نقاش زن ایران گشتی بزنیم و مسیرهای هرکدام را باهم بررسی کنیم. چه کسی میداند شاید در آیندهای نه چندان دور نام شما هم در این اسامی باشد!
در ضمن اگر فرصت خواندن کامل مقاله را ندارید میتوانید به پادکست این مقاله گوش دهید.
ایران درودی؛ بانوی تاریخساز نقاشی
ببینیم داستان اولین بانوی نقاش تاریخساز ایران چیست؟ ایران درودی زنی با چهرهای خاص از خانوادهای سرشناس که یکی از برترین نقاشان زن ایرانی معاصر است. اما چرا تاریخساز؟ او طبق گفته خودش با اینکه در جهان مردسالاری امتیازات زیادی را بهعنوان زن از دست داده بود ولی همچنان خستگیناپذیر مسیر خود را ادامه داد. ایران درودی در کتابی که خود نوشته است اشاره میکند که شاید اشتباه، تعریف دیگری از زندگی باشد! بهخاطر داشته باشید بهترین و متفاوتترین اتفاقات با انجام متفاوتترین کارها بوجود میآیند. ایران درودی را میتوان یکی از اولین نقاشان زن ایرانی دانست که بیش از 6 دهه پیش نامش در مجامع جهانی شنیده شد.

او همچنین از معدود نقاشان زن ایرانی است که توانست نظر بسیاری از منتقدین خارجی را به خود جلب کند. فرانک الگار در نشریه کارفور فرانسه، درمورد او گفته:
اگر هنر نقاشی را تعبیر شاعرانه و انتزاعی از واقعیت بدانیم، ایران درّودی قطعا یک نقاش راستین است. سورئالیسم او نیازی به دستمایههای کهنه ندارد. او همچنین اضافه میکند که فقط انسانهای برگزیدهاند که زواید را نمیبینند و صدای حقیقت را با وجود هیاهوها میشنوند. کمیابند کسانی که به ندای قلب خود گوش میدهند و در مرداب، به رویش نیلوفر آبی توجه میکنند.
فرح اصولی؛ ترکیب هنر و شعر در نقاشی زنانه

شاید یکی از اشتراکات زنان نقاش ایرانی پرداختن به زن در آثارشان است. نگارگری، سنتی دیرینه در ایران است و وقتی اسم نقاشی ایرانی به میان میآید، نگارگری سبکی است که میدرخشد. یکی از مهمترین ویژگیهای آثار اصولی تلفیق هنر نگارگری ایرانی با مسائل روز اجتماع، البته با تمرکز بر موضوع زن است.

یکی از ابتکارات فرح اصولی استفاده از متن و شعر درکنار هم بود که درواقع از نگارگری وام گرفته بود. البته او خود را به شعر سنتی محدود نکرد و در برخی از آثار وی اشعار شاعرانی مانند فروغ یا احمد شاملو دیده میشود.
لیلی متین دفتری؛ نقاش کمتر شناختهشده

یکی دیگر از زنان نقاش ایرانی که در خانوادهای سیاسی بهدنیا آمده لیلی متین دفتری است. لیلی، نوه دختری دکتر مصدق، نقاشی نوگرا با سبک مینیمال، یکی از انواع سبکهای نقاشی ایرانی بود، که موضوعات سادهای مانند گلها، پرندگان و زنان را سوژه اصلی نقاشیهای خود قرار میداد. البته همانطور که احتمالا میدانید سبکهای نقاشی ایرانی متفاوت هستند و شما میتوانید در مقاله ما در این مورد اطلاعات کاملتری بدست بیاورید.
برگردیم به بحث اصلی؛ میتوان از نظر موضوعی نقاشیهای وی را که تا پیش از انقلاب از دوستان نزدیک شهبانو فرح پهلوی بود، به گیاهان، فیگور، طبیعت بیجان و پرتره تقسیمبندی کرد. او علاقهای به نمایش آثارش در نمایشگاههای گروهی و انفرادی نداشت و شاید همین بیادعایی یکی از دلایلی بود که این نقاش در میان سایر نقاشان همدورهاش کمتر معروف شد.
بهجت صدر؛ پیشتاز مدرنیسم

بهجت صدر هم مانند بسیاری از افرادی که در این لیست قرار دارند از دانشکده هنرهای زیبا فارغالتحصیل شد. بهجت صدر را میتوان نخستین زن ایرانی دانست که آثارش همتراز با مردان قرار گرفت. او به قدری در کارش توانا بود که در 28 سالگی، یکی از آثارش در بینال ونیز به نمایش عموم گذاشته شد. این هنرمند از تقلید از نگارگری اسلامی ایرانی و همچنین هنر غرب امتناع کرد و درعوض سبک انتزاعی خودش را ایجاد کرد.
در این سبک از انواع سبک نقاشی که اگر میخواهید با انواع دیگرش آشنا شوید به شما توصیه میکنیم مقاله ما در این مورد را مطالعه بفرمایید، او از خطوط موازی که به صورت ریتمیک تکرار میشوند، استفاده کرد. صدر به قدری شیفته هنر نقاشی بود که خود را محدود به نقاشی روی بوم نکرد و روی وسایل متفاوتی از جمله چوب و آلومینیوم نقاشی را امتحان کرد. او همچنین نقش کلیدی در توسعه هنر مدرن داشت و یکی از روشهای نقاشیاش پاشیدن رنگ روی بوم و با کاردک جمع کردن آن بود.
از زهرا کاظمی آزاد به ژاله کاظمی؛ صدایی که نقاشی را زنده میکند!

زهرا کاظمی آزاد که بعدا نام خود را به ژاله کاظمی تغییر داد، نقاش، گوینده، دوبلور و مجری تلویزیونی بود. اگر شما هم مانند من فیلمهای کلاسیک قدیمی را دیده باشید با سوفیا لورن آشنا هستید و جالب است بدانید صدای ماندگار سوفیا لورن در فیلمهای قدیمی، صدای بانو ژاله کاظمی است. او پس از انقلاب بیشتر ساکن امریکا بود و در سال 1362 اولین نمایشگاه خود را در واشنگتن برگزار کرد. این نمایشگاه توانست نظرات مثبت بسیاری از منتقدان نقاشی را در امریکا جلب کند و روزنامه واشنگتن پست هم در مورد آن خبری کار کرد.
معصومه سیحون؛ بنیانگذار اولین گالری هنر ایران

معصومه نوشین که بعد از ازدواج با هوشنگ سیحون به معصومه سیحون تغییر نام داد، در رشته نقاشی دانشکده هنرهای زیبا تحصیل کرد و بنیانگذار قدیمیترین و اولین گالری هنری در ایران است. این گالری که تا همین الان هم به کار خود ادامه میدهد محل نمایش بسیاری از آثار هنرمندان برای اولین بار بوده و نمیتوان نقش آن را در معرفی هنرمندان جوان نادیده گرفت.
او به گفته خودش در سال 1335 به اصرار دوستانش در کنکور شرکت کرد و در دانشکده هنرهای زیبا در رشته نقاشی پذیرفته شد. از آن به بعد، نقاشی چنان اهمیتی در زندگیاش پیدا کرد که قید تحصیل در آلمان در رشته پزشکی را که آرزویش بود، زد. پس از مدتی با استاد خود، هوشنگ سیحون ازدواج کرد. پس از ازدواج به گفته خودش با تشویقهای هوشنگ سیحون به کار خود در نقاشی ادامه داد و سخت تمرین کرد.
از عشق به نقاشی تا شهرت جهانی؛ منیر شاهرودی فرمانفرماییان

حتما برای شما هم جالب است که بسیاری از زنان نقاشی که در این مطلب نام آنها را آوردهایم در خانوادههایی سیاسی به دنیا آمدهاند. منیر شاهرودی فرمانفرماییان هم جزء همین دسته است. منیر از همان کودکی علاقه خود را به نقاشی از گلها نشان داد و همین علاقه او را به سمت دانشکده هنرهای زیبا هدایت کرد. او پس از فارغالتحصیلی و ادامه تحصیل در امریکا به عنوان طراح مد کار خود را در امریکا آغاز کرد. او در اوایل کارش مجموعهای از نقاشیهای گل، پشت شیشه و آینهای خلق کرد ولی او در جهان با خلق حجمهای آینه کاری شدهاش شناخته میشود. آینه کاریها فرمانفرماییان از هندسه حساب شده نشات میگرفت که در هنر ایرانی جایگاه ویژهای دارد. در نقاشیهای او هم نقش هندسه پررنگ است.
در سال 1392 عباس کیارستمی فیلم مستند منیر را ساخت. او در این دوره یکی از پرکارترین و مهمترین هنرمندان معاصر جهان بود. در سال 1396 هم نمایشگاهی مخصوص کارهای ایشان در باغ نگارستان تهران افتتاح شد که اولین موزه انفرادی در ایران محسوب میشود که آثار یک زن هنرمند را نمایش میدهد.
ارتباط ارگونومی و خلاقیت؛ ابزارهای نوین برای خلق آثار هنری

در انتهای مقاله باز هم سری به تجربه حضور اندک خودم در دنیای هنر بزنم. در دنیای نگارگری که خودم دستی در آن دارم بدون قلمموی خوب، یک پاککن تمیز، ذرهبین مناسب، ابزارهای ترلینگکشی، گواش و آبرنگ خوب و طلای باکیفیت، خوب کشیدن یک طرح جذاب و تمیز بسیار سخت است. اما میدانید آنچه در کنار همه اینها نقش بسیار پررنگی دارد چیست؟
بیایید پوزیشن نقاشی کشیدن را تصور کنیم؛ سر خم روی کاغذ برای مدتی که حسابش از دستتان در میرود! کار را به جایی رساندهاید، سر را بلند میکنید، آفتاب غروب کرده و شما اثری جذاب خلق کردهاید! اما امان از گردن درد و پادرد بعدش! میز طراحی آن چیزی است که شما را از این دردها نجات میدهد. گودوود تمام دغدغههای شما هنرمندان را میشناسد و میخواهد شما بدون دغدغه به خلق هرچیزی بپردازید که عاشقش هستید.
میز طراحی، علاوهبر وظیفه اصلی تأمین یک سطح کاری کارآمد، ابزاری فراتر از محل انجام کارهای روزمره است و میتواند یک قطعه هنری نیز باشد. طراحیهای میزها، همچون نقاشی، به شخصیت و سلیقه صاحبش احساسی خاص منتقل میکنند. جزئیات زیبا، مواد باکیفیت و ابعاد مناسب نقش مهمی در تجربه هنری و کاربردی آن میگذارند. هر دو هنر از خلاقیت و توجه به جزئیات برای ایجاد یک اثر بینظیر بهره میبرند. از این رو، میز طراحی به عنوان یک شی هنری، نه تنها یک فضای کارآمد را ایجاد میکند بلکه ارتباط مستقیم با نقاشی را برقرار میسازد و به فرد اجازه میدهد هنر را به عنوان یک جزء ثابت در زندگی روزمره خود تجربه کند.
گودوود؛ همراهی در دنیای هنر با ابزارهای کارآمد
اگر نقاش و هنرمند هستید، ما برای شما پیشنهادات ویژه و جذابی داریم. کافیست سری به وبسایت گود وود بزنید تا با دنیایی از امکانات برای نقاشان روبهرو شوید.
سوالات متداول
چند مورد از بهترین نقاش زن ایران را معرفی کنید؟
ایران درودی، فرمانفرماییان، معصومه سیحون، بهجت صدر و لیلی متین دفتری ازجمله زنان تاثیرگذار در رشته نقاشی هستند.
چرا میز طراحی مناسب ضروری است؟
در یک کلام چون سلامت شما اهمیت زیادی دارد. میز مناسب به شما کمک میکند محل قرارگیری بدنتان به بهترین شکل باشد و کمتر دچار مشکل شوید.
چه نوع میز طراحی برای نقاشی مناسب است؟
انتخاب نوع میز طراحی به عوامل مختلفی مانند سبک نقاشی، فضای کار و بودجه نقاش بستگی دارد. بهطور کلی، میزهای طراحی با سطح صاف و صیقلی، برای نقاشی با مداد، زغال و پاستل و میزهای طراحی با سطح شیبدار، برای نقاشی با رنگ و آبرنگ مناسبتر هستند.